Uniforme openbare voorbereidingsprocedure KB

De Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2018:7) heeft de onteigening van de Hedwigepolder in stand gelaten. Het door eigenaar De Cloedt ingestelde cassatieberoep slaagt niet.

In cassatie werd onder meer geklaagd over het verloop van de administratieve onteigeningsprocedure. Het KB was volgens de eigenaar onrechtmatig. De Kroon zou de uniforme voorbereidingsprocedure van afdeling 3.4 Awb niet correct hebben gevolgd. De rechtbank oordeelde dat de eigenaar dit standpunt reeds bij de Kroon had ingenomen. De Kroon had volgens de rechtbank in redelijkheid tot het oordeel heeft kunnen komen dat dit standpunt onjuist is.

Algemene beginselen behoorlijk bestuur

Zowel het verzoekbesluit van de staatssecretaris als het ontwerpbesluit van de Kroon zouden niet met de vereiste zorgvuldigheid tot stand zijn gekomen. De belangen zouden niet adequaat zijn afgewogen en de besluitvorming zou vooringenomen zijn. Hierbij beriep de eigenaar zich op de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. De fout die de Kroon volgens eigenaar bovendien heeft gemaakt is dat in het ter inzage gelegde ontwerpbesluit de bezwaren die hij tegen een eventuele onteigening had niet werden behandeld.

Belangen geschaad?

De Hoge Raad legt deze klachten naast zich neer. Artikel 6:22 Awb kan volgens de Hoge Raad ook worden toegepast in de administratieve onteigeningsprocedure. Niet weersproken is dat de eigenaar zijn bezwaren bij de Kroon heeft kunnen indienen en dat de Kroon deze bezwaren ook heeft meegewogen. De rechtbank kon derhalve oordelen dat de eigenaar door de gestelde gebreken niet in zijn belangen is geschaad. Vanwege het voorgaande maken de gestelde gebreken het Koninklijk Besluit niet onrechtmatig.

Hoor en wederhoor

Over de klacht omtrent het niet toepassen van wederhoor nu de eigenaar niet meer heeft kunnen reageren op een memo van de Staat, is de Hoge Raad kort. De bestuurlijke onteigeningsprocedure is geen gerechtelijke procedure waarop art. 6 EVRM van toepassing is. Een eventuele schending van het beginsel van hoor en wederhoor staat om die reden toewijzing van de onteigeningsvordering niet in de weg.

Volle toets eisen uniforme openbare voorbereidingsprocedure

De eigenaar krijgt gelijk met zijn klacht dat de rechtbank ten onrechte slechts marginaal heeft getoetst of aan de eisen van de uniforme openbare voorbereidingsprocedure is voldaan. Dit had een volle toets moeten zijn. De klacht leidt echter niet tot cassatie. De eis die eigenaar aan het ontwerp-KB stelt, dat dit ontwerpbesluit alvast eventuele bekende bezwaren van belanghebbenden tegen de onteigening moet behandelen, volgt namelijk niet uit de wet.

Met dit laatste aspect oordeelt de Hoge Raad in lijn met de Kroon. Natuurlijk zagen we dit oordeel van de Kroon in het KB Hedwigepolder, maar ook recent in het KB Rondweg Voorthuizen. Over dat laatste KB verscheen op dit blog de bijdrage ‘Ontwerp onteigeningsbesluit statusloos model?’.