Onteigening stikstof: KB Lingegebied en Diefdijk-Zuid

Onteigening en stikstof worden vaak met elkaar in verband gebracht als uiterst middel in de gebiedsgerichte aanpak om uit de stikstofcrisis te komen. Politiek is de discussie tussen vrijwillige beëindiging en een gedwongen sanering van verouderde veehouderijen in en bij Natura 2000-gebieden nog in volle gang. In de tussentijd werken de provincies als gebiedsregisseurs verder aan realisatie van de eerder in het kader van het PAS geformuleerde maatregelen.

Het PAS mag als instrument bij vergunningverlening uit de gratie zijn, de in het programma opgenomen maatregelen zijn dat natuurlijk niet. In de uitspraak van 29 mei 2019 (ECLI:NL:2019:1603) benadrukt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State niet voor niks “het belang dat gemoeid is met het treffen van maatregelen voor het behoud, herstel of het voorkomen van achteruitgang van natuurwaarden”.

Onteigening stikstof: bron- en herstelmaatregelen

Het provinciale inpassingsplan PAS-maatregel Lingegebied en Diefdijk-Zuid van de provincie Gelderland geeft een voorbeeld van bron- en herstelmaatregelen. In dit Natura 2000-gebied wil de provincie een bufferzone aanleggen om verdroging tegen te gaan. Op de te onteigenen percelen komt om die reden een A-watergang.

Met het inpassingsplan geeft de provincie een planologisch vervolg aan de beheerplannen die voor Natura-2000 gebieden zijn opgesteld. Op basis van gebiedsanalyses zijn PAS-maatregelen geformuleerd. Enerzijds betreft het bronmaatregelen om stikstof emissie omlaag te brengen. Anderzijds gaat het om herstelmaatregelen om natuur bestendiger te maken tegen overbelasting van stikstof.

KB Lingegebied en Diefdijk-Zuid

Bij Koninklijk Besluit van 23 januari 2020, nr. 2020000137 (onteigeningsplan PAS-maatregel Lingegebied en Diefdijk-Zuid) wijst de Kroon zeven perceelsgedeelten ter onteigening aan. Het gaat om een titel IV onteigening, op basis van het gelijknamige inpassingsplan van de provincie Gelderland. Dit inpassingsplan is nog niet onherroepelijk. De Kroon stelt als voorwaarde dat de onteigeningsdagvaarding pas kan worden uitgebracht als het inpassingsplan onherroepelijk is. Bij vernietiging van het inpassingsplan vervalt het KB. Er zijn geen zienswijzen tegen het ontwerp-KB ingediend.

Urgentie onteigening stikstof

Uitvoering van ecologische herstelmaatregelen uit het PAS en de beheerplannen voor Natura-2000 gebieden gaat onverminderd door. Dit heeft Minister Schouten onder meer aangegeven in haar brief aan de Tweede Kamer van 11 juni 2019 De noodzaak hiertoe blijft aanwezig vanwege de landelijke mate van overschrijding van de kritische depositiewaarden. Hiermee is de urgentie ook gelijk gegeven. Ook nu de deadline voor de uitvoering van de maatregelen niet langer gekoppeld is aan het PAS. Gezien de stikstofcrisis waar Nederland in zit, geldt eigenlijk: the sooner the better.

Meer weten over grondverwerving en stikstof?

Op 21 november 2017 gaven wij een online seminar ‘Grondverwerving en gedoogplichten PAS en Natura 2000’. Op dit blog bespraken wij een aantal veelgestelde vragen. Ook tijdens onze najaarsbijeenkomsten Actualiteiten Grondverwerving komt dit onderwerp regelmatig aan bod. Afgelopen jaar stonden we stil bij de implicaties voor de grondverwervingspraktijk van het adviesrapport ‘Niet alles kan’ van de commissie Remkes.

Voor meer informatie over onteigening en stikstof of andere vragen over grondverwerving kunt u contact opnemen met Carola van Andel, onteigeningsadvocaat, (t: +31 (0)6 13 00 45 93 of e: carola.vanandel@nysingh.nl).