Advies Advocaat-Generaal: geen vergoeding BTW over deskundigenkosten

In een cassatieprocedure bij de Hoge Raad heeft Advocaat-Generaal (A-G) mr. Van Oven op 13 november 2015 geadviseerd over de volgende vraag: moet aan een ondernemer de BTW over de kosten van deskundigenbijstand in een onteigeningsprocedure vergoed worden?

De Rechtbank Zeeland-West-Brabant had in het vonnis van 9 juli 2014 overwogen dat, omdat de levering van het onteigende was vrijgesteld van BTW, de onteigende ondernemer ook niet gerechtigd was de BTW in verband met die levering (onteigening) gemaakte deskundigenkosten af te trekken. Die BTW vormt derhalve een schadepost, die vergoed dient te worden.

De A-G ziet dat anders. De omstandigheid dat een onteigening geen BTW-afdrachtplicht voor de onteigende ondernemer meebrengt, betekent volgens de A-G niet dat de onteigende geen gebruik kan maken van de mogelijkheid om de in rekening gebrachte BTW over de deskundigenkosten af te trekken (art. 2 Wet OB) of terug te vragen (art. 17 Wet OB). Die aftrek- of teruggavemogelijkheid bestaat indien: (a) de ondernemer met BTW belaste prestaties verricht en (b) voor zover de deskundigenbijstand door de onteigende ondernemer wordt gebruikt voor belaste handelingen (art. 15 lid 1 Wet OB).

De A-G wijst er op dat de deskundigenbijstand in een onteigeningsprocedure veelal niet enkel ziet op de (vrijgestelde) eigendomsovergang. Deskundigen worden veelal ook ingeroepen om goed beslagen ten ijs te komen bij de discussie over de toe te kennen schadeloosstelling. De deskundigenkosten zien dan op meer dan de (vrijgestelde) eigendomsovergang, zodat de onteigende aanspraak kan maken op de genoemde aftrek- of teruggavemogelijkheid. Daarnaast acht de A-G het allerminst ondenkbaar dat óók de deskundige bijstand die aan een onteigende ondernemer is verleend teneinde de onteigening te voorkomen, geacht kan worden te zijn ‘gebruikt’ voor belastingplichtige handelingen, zodat ook die voor aftrek in aanmerking komt.

De A-G meent dat het goed zou zijn dat de Hoge Raad zich over deze kwestie uitspreekt, daar dit nog niet eerder is gebeurd. De Hoge Raad heeft aangegeven op 11 maart 2016 arrest te zullen wijzen.